بزاق دهان مایعی چسبنده و لزج است که روزانه 1 تا 5/1 لیتر توسط بدن انسان سالم تولید می شود ، البته در کودکان این مقدار بیشتر است.
بزاق از دیواره های ته دهان و زیر زبان ترشح می شود ، کمک بزاق به هزم غذا و جویدن غذا باعث شده مقدار تولید شده آن در سلامت عمومی فرد تاثیر گذار باشد.
علل افزایش بزاق
1- دندان مصنوعی تازه و یا نامتناسب
2- رفلاکس معده
3- عفونت حفره دهان
4- بعضی داروها
5- بارداری
علل کاهش بزاق
1- عوارض داروهای نظیر افسردگی و آنتی هیستامین
2- بیماری ها(دیابت-الزایمر-سکته قلبی)
3- برداشتن غدد بزاقی
4- سیگار کشیدن
5- شیمی درمانی،رادیوگرافی
6- نفس کشیدن با دهان باز
مزایای بزاق
بزاق مایعی است با رازهای بیولوژیک و ژنتیکی و درمانی
1- بزاق دهان PH دهان راتنظیم و مانع افزایش غلظت اسید در دهان می شود.
2- بزاق با نرم کردن غذا به هضم غذا کمک می کند.
3- بزاق به صحبت کردن راحت کمک می کند.
4- کمک به حس چشایی (بدون بزاق مزه ها حس نمیشوند)
5- ضد عفونی کننده مواد غذایی
6- زبان را نرم و گلو را مرطوب میکند
7- شستشوی حفره دهان
1- جایگزینی مناسب برای آزمای خون
2- نشان دهنده میزان استرس
3- تاثیر رابطه پدر و دختر بر بزاق دهان
4- بزاق دهان مادر، سیستم ایمنی بدن نوزاد را بالا میبرد
5- نسخه ژنی بزاق دهان
درمان خانگی خشکی حفره دهان
1- نرم کردن لب ها
2- آشامیدن آب
3- جویدن آدامس بدون شکر
4- ترک سیگار
5- ترک نوشیدنی های کافیین دار
6- تنفس از راه بینی
7- دهانشویه های دارای فلوراید
8- نخوردن خوراکی های اسیدی
بزاق عاملی در جلوگیری از پوسیدگی دندان به شمار می رود این ادعا از نظر علمی ثابت شده است.
آیا می دانستید که یک فرد در طی زندگی خود در حدود یکصد هزار گالن بزاق تولید می کند، که این حجم بزاق با شستشوی طبیعی که بروی دندانها دارد، مانع از پوسیدگی های دندانها می شود.
عوامل کاهش بزاق
عواملی از قبیل مصرف دخانیات، داروهای آرام بخش و یا ضد افسردگی با کاهش بزاق می تواند باعث افزایش شیوع پوسیدگی شود.
افرادی که دچار بیماری شوگرن و مشکلات کم آبی در دهان هستند بیشتر مستعد پوسیدگی دندان می باشند.
راه های جبران کمبود بزاق
نوشیدن روزانه به اندازه کافی آب می تواند تا حد زیادی جلوی پوسیدگی دندان را بگیرد ، در حالی که شما آب می نوشید عمل شستشوی دندان ها و حذف اسید های غذایی به جا مانده از غذایی که میل کرده اید انجام می گیرد.
بهتر است شب ها حتما مسواک بزنید زیرا تولید بزاق در هنگام خواب به شدت کاهش پیدا می کند ضمن اینکه غذای به جا مانده در بین دندان ها می تواند پوسیدگی را تشدید کند.
استفاده از نخ دندان نیز عامل موثر بر کاهش ریسک پوسیدگی دندان ها می باشد و از تجمع جرم نیز در بین دندانها جلوگیری می کند.
از آنجا که بزاق خاصیت ضد عفونی کننده دارد با نابود کردن دیواره سلولی باکتری ها باعث نابودی آن ها می شود.
هنگام ترس و استرس بزاق دهان به شدت کاهش پیدا می کند.
چه عواملی باعث تولید بیش از حد بزاق دهان می شود؟
شرایطی که می تواند باعث تولید بیش از حد بزاق شود عبارتند از: هاری ، کمبود نیاسین یا ویتامین B3، بیماری ریفلاکس معده
آیا بزاق دهان تمیز است؟
در واقع بزاق دهان خون تصفیه شده است ، که وقتی غذا را می جوید با آن ترکیب می شود تا هم کار زبان کمی ساده تر شود و هم به راحتی غذای مرطوب و جویده شده از گلو پایین رود، همچنین بزاق، دهان را تمیز می کند، دندان ها را شستشو می دهد و آنزیم های بزاق همچنین به مقابله با عفونت های دهان کمک می کنند.
آیا بزاق اسیدی یا قلیایی است؟
بزاق سالم خنثی یا کمی قلیایی است ، که در نقطه خلاف طیف از اسیدیته قرار دارد. اسید و قلیایی در مقیاس لگاریتمی “pH” در حال اجرا از 1 ، که بسیار اسیدی است ، تا 14 ، که به شدت قلیایی است ، اندازه گیری می شود و pH 7 “خنثی” است.
آیا بزاق باکتری ها را از بین می برد؟
بزاق اکوسیستم دهان را به صورت متعادل نگه می دارد. این ماده حاوی آنزیم های باکتریایی خاص است که برای سلامتی ما مفید هستند. نمونه ای از اینها لیزوزومها هستند. این عوامل ضد باکتریایی در بزاق باکتری ها را در دهان ما می کشند و در مقابل بیماری های خطرناک محافظت می کنند.
آیا خشکی دهان خطرناک است؟
استرس ، اضطراب و افسردگی می تواند باعث خشک شدن دهان شود. با این حال ، خشکی مزمن دهان یک بیماری بالقوه مضر است که برای جلوگیری از اثرات منفی آن بر سلامتی نیاز به درمان دارد.