کشیدن دندان در ارتودنسی ممکن است به عنوان اولین راه حل پیشنهادی توسط متخصص ارتودنسی در نظر گرفته شود اما برخی از ارتودنتیست ها کاملاً از این کار اجتناب میکنند.
هر دو، روشهایی افراطی هستند و کشیدن دندان باید به عنوان درمانی در نظر گرفته شود که گاهی اوقات ناگزیر به انجام آن هستیم ؛ در حقیقت باید متناسب با شرایط بیمار انجام شود.
فاکتورهای زیادی در تعیین روش درمانی اهمیت دارند ، بیشتر بیماران ترجیح می‌دهند دندانشان کشیده نشود و به همین علت به دنبال ارتودنتیست معتقد به نکشیدن دندان، می‌گردند.
برخی از بیماران ترجیح خاصی ندارند و تصمیم گیری را بر عهده ارتودنتیست می‌گذارند.
گاهی اوقات کشیدن دندان بهترین راه درمان است و گاهی اوقات نباید دندان کشیده شود.
دلایل نیاز به کشیدن دندان در درمان ارتودنسی
اصلاح بایت
نتیجه مطلوب درمان ارتودنسی تنها زیبا کردن دندانها و لبخند نیست بلکه سلامت دهان و دندان مهم‌ترین وظیفه درمان ارتودنسی است ، کشیدن دندانها در برخی شرایط به دستیابی به این هدف کمک می‌نماید.
بایت کلاس یک
همان طور که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید، برای بایت و همراستایی دندانها، وضعیت دندانهای نیش باید درست باشد. دندانهای نیش که در تصویر بالا به رنگ بنفش نشان داده شده اند ارتباط درستی با یکدیگر دارند (کلاس یک).
بایت کلاس دو
در بایت کلاس دو که در تصویر بالا آن را مشاهده می‌کنید، ارتباط دندانهای نیش درست نیست و دندانهای جلویی بالایی جلوتر است دندانهای جلویی پایینی قرار می‌گیرند و به اصطلاح جلو زدگی یا اورجت دارند.
دندانی که به رنگ سبز نشان داده شده است ، باید کشیده شود تا بتوان دندانهای جلویی را به عقب بازگردانده و ارتباط درستی بین دندانهای نیش (کلاس یک) برقرار کرد. بنابراین تنها دندانهای جلویی بالایی باید حرکت کنند تا دندانها بر یکدیگر جفت شده و بایت اصلاح شود.
در صورتی که هم قرار باشد در چنین مواردی، هیچ دندانی کشیده نشود باید همه دندانهای بالایی عقب کشیده شود که این کار بسیار زمان‌بر است. کشیدن دندان احتمالاً روش بهتر و پایدارتری است.
بایت کلاس سه
در این مشکل بایت، دندانهای پایینی جلوتر از دندانهای بالایی قرار می‌گیرند و چانه حالت جلو زدگی دارد.
همان طور که در تصویر بالا می‌بینید ارتباط دندانهای نیش که به رنگ بنفش نشان داده شده اند، نادرست است و دندانهای جلویی پایینی باید عقب کشیده شوند.
دندانی که به رنگ سبز دیده میشود باید کشیده شود تا دندانهای جلویی را بتوان به موقعیت کلاس یک رساند. بنابراین تنها دندانهای جلویی پایینی باید طی درمان ارتودنسی حرکت کرده و عقب کشیده شوند. به این ترتیب طول دوره درمان کوتاه میشود.
در صورتی که درمان ارتودنسی بدون کشیدن دندان در نظر گرفته شود، باید تمامی دندانهای پایینی عقب کشیده شوند و یا تمامی درمان‌های بالایی جلو کشیده شوند. حتی ممکن است این کار نیاز به عمل جراحی و جابه‌جایی استخوان‌های فک داشته باشد.
اصلاح خط میانی لبخند
در صورتی که خط میانی دندانهای بالایی و پایینی در مرکز صورت قرار نداشته باشد، علیرغم صاف و همراستا کردن دندانها تقارن در لبخند ایجاد نمی‌شود. در چنین مواردی کشیدن دندان کمک میکند لبخند متقارن شود.
همان طور که در تصویر زیر می‌بینید لبخند متقارن به معنی جفت بودن دندانها بر یکدیگر و همراستایی دندان‌هاست. توجه داشته باشید خط میانی قوس دندانی بالایی و پایینی باید به منطبق باشند تا دندانهای نیش ارتباط درست کلاس یک با هم داشته باشند.
در تصویر زیر انحراف میانی لبخند مشهود است. کشیدن دندانی که با رنگ سبز مشخص شده است، مشکل انحراف را حل میکند. توجه داشته باشبد با این کار ارتباط دندانهای نیش نیز اصلاح میشود.
موقعیت لبها
دندانها از لبها پشتیبانی میکنند. موقعیت لبها بر اساس موقعیت دندانهای پشت آنها تغییر میکند. در صورتی که دندانها خیلی جلو باشند، لبها نیز حالت جلوزدگی دارند. در چنین مواردی کشیدن دندانها ممکن است مفید باشد.
بر عکس در بیمارانی که موقعیت لبها خوب است یا حتی کمی عقب هستند، کشیدن دندان ممکن است شکل و ساختار صورت را بر هم بزند. در چنین مواردی حتی اگر عوامل دیگری کشیدن دندان را میطلبند، بهتر است این کار انجام نشود تا زیبایی چهره کاهش پیدا نکند.
کمبود فضا و در هم فشردگی دندانها
در شرایطی که دندانها فضای کافی ندارند و خیلی به هم فشرده هستند، اغلب باید دندان کشیده شود. علت آن کوچک بودن دهان نیست بلکه کوچک بودن استخوان فک است.
در چنین مواردی باید ابتدا اندازه استخوان فک به دقت ارزیابی شود تا مشخص شود آیا بدون این که صدمه ای به استخوان فک وارد شود فضای کافی برای صاف و مرتب کردن دندانها وجود دارد یا خیر.
در شرایطی که فضای کافی وجود نداشته باشد، نیرویی که اعمال میشود باعث میشود دندان به خارج از دیواره استخوان فک رانده شود و دیواره استخوان صدمه ببیند. میزان بهم فشردگی متغیری نیست که تعیین کننده کشیدن یا نکشیدن دندان بشد. تنها یک عامل باید در نظر گرفته شود.
اگر شدت به هم فشردگی دندانها قابل توجه است اما استخوان به قدری بزرگ است که دندانها را در خود جای دهد لازم نیست دندان کشیده شود. با این حال باید عوامل دیگر نیز در نظر گرفته شوند.
عدم سلامت دندان
گاهی اوقات حتی اگر ضرورتی برای کشیدن دندان برای درمان ارتودنسی وجود نداشته باشد، در شرایطی که دندان شکل یا وضعیت نامناسبی دارد ممکن است تصمیم بر کشیدن دندان باشد و جای خالی آن با درمان ارتودنسی بسته شود. در چنین مواردی بیمار نیازی نیست با هزینه هنگفت درمان دندان و یا جایگزینی دندان از دست رفته مواجه شود بلکه طی درمان ارتودنسی این مشکل حل میشود.
دلایل نکشیدن دندان در درمان ارتودنسی
موقعیت لبها
همان طور که پیشتر گفته شد، موقعیت لبها ممکن است با کشیدن دندان به خطر بیفتد. در چنین شرایطی از این کار اجتناب میشود.
دلایل فلسفی
برخی از بیماران به دلایل ذهنی فلسفی مخالف کشیدن دندان هستند. این بیماران نمیخواهند هیچ دندانی را بکشند حتی اگر برای درمان ارتودنسی لازم باشد. باید معایب و مزایای این تصمیم گیری برای بیمار توضیح داده شود و روشهای جایگزین، با او صحبت شود.
موثرتر بودن روشهای دیگر
در بسیاری از موارد کشیدن دندان ممکن است با روشهای درمانی دیگر، اجتناب پذیر باشد. مثلا با استفاده از حلقه کشی، وسیله های فانکشنال از جمله هدگیر و موارد دیگر ممکن است بتوان از کشیدن دندان جلوگیری کرد.